Boże Narodzenie 2019

Dla Państwa, dla wszystkich Czytelników bloga Wokół Wykusu przesyłam najlepsze życzenia na nadchodzące święta Bożego Narodzenia i nowy 2020 rok.

dr Marek Jedynak

Tadeusz Żenczykowski-Zawadzki (1907-1997)

Studium Polski Podziemnej w Londynie oraz Wydawnictwo LTW mają przyjemność zaprosić na promocję najnowszej książki dr Karoliny Trzeskowskiej-Kubasik pt. Tadeusz Żenczykowski-Zawadzki (1907-1997). W Kraju i na emigracji, Łomianki 2019.

Spotkanie odbędzie się w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie 4 stycznia 2020 r. o godz. 13.00. 

Promocję poprzedzi gościnna prelekcja dr. Marka Jedynaka z Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach pt. Drogi żołnierzy Armii Krajowej na Zachód po zakończeniu II wojny światowej.

   

Serdecznie zapraszamy!

Major Eugeniusz Kaszynski "Nurt" (1909-1976) – legenda w cieniu "Ponurego"?

Zarząd Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Piotrkowie Trybunalskim zaprasza na wykład dr. Marka Jedynaka pt. Major Eugeniusz Kaszyński „Nurt” (1909-1976) – legenda w cieniu „Ponurego”?

   

Wykład odbędzie się 12 grudnia 2019 r. o godz. 13.30 w IV Liceum Ogólnokształcącym im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Piotrkowie Trybunalskim, przy ul. Broniewskiego 5.

   

To dobry moment na wykład o mjr. „Nurcie”, bo niebawem ukaże się o Nim książka. Szczegóły wkrótce. Serdecznie zapraszam do Piotrkowa Trybunalskiego!

   

  

Józef Budzisz - błękitny żołnierz niepodległości i jego przygoda z archeologią

Dzisiaj mam dzień książek! Otrzymałem właśnie pracę Łukasza Karczmarka pt. Józef Budzisz - błękitny żołnierz niepodległości i jego przygoda z archeologią, Warszawa 2019. Kilka lat wspólnej korespondencji, wymiana materiałów i książka po cichu ukazała się i już jest do kupienia. Autorowi serdecznie gratuluję, bo musiał przekopać się przez sporo rozproszonych materiałów, a efekt jest naprawdę bardzo dobry.

Kim był tytułowy bohater książki? Jak podaje Autor, "Józef Budzisz żyjący w latach 1893-1943 był emigrantem, żołnierzem [Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera - przyp. MJ], agronomem, a przed wszystkim pasjonatem przeszłości Gór Świętokrzyskich, skąd pochodził. Na jego ślad natrafiłem przygotowując raport dotyczący starożytnych przedmiotów metalowych odnalezionych w okolicy Drążdżewa, pow. makowski. Szukając analogii natknąłem się na inne zabytki przechowywane w zbiorach Państwowego Muzeum Archeologicznego (PMA), odkryte w Wałsnowie, pow. ostrowiecki.

Audiobook "Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie"

Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie to niekwestionowany bestseller wydawniczy i znakomity przykład pisarstwa historycznego. Stanowi zapis żołnierskiej legendy z czasów II wojny światowej. Zbeletryzowana biografia cichociemnego dzisiaj nadal może być lekturą obowiązkową dla miłośników historii Armii Krajowej. W latach PRL tą książką Cezary Chlebowski skutecznie upomniał się o należne miejsce w panteonie bohaterów II wojny światowej dla por./płk. cc. Jana Piwnika „Ponurego” i jego żołnierzy z Wydzielonej Organizacji Dywersyjnej ZWZ–AK „Wachlarz”, ze Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury” w Górach Świętokrzyskich i z VII batalionu 77 Pułku Piechoty AK na Ziemi Nowogródzkiej.
   

I właśnie dlatego cieszy niezmiernie fakt, że na rynku wydawniczym ukazało się VIII wydanie książki dr. Cezarego Chlebowskiego Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie, ale w formie audiobooka!

Bohaterowie tamtego Września (odc. ostatni)

Marek Jedynak, Tomasz Tamborski,
Mirosław Bieliński, Sebastian Przybyłowicz

Dzisiaj po raz ostatni weszliśmy do studia Radia Kielce, by nagrać odcinki kończące cykl "Bohaterowie tamtego Września". Były to audycje poświęcone żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku. 

     

Serdecznie dziękuję za Państwa stałą obecność przed radioodbiornikami i liczne informacje zwrotne, a także podsyłanie propozycji sylwetek bohaterów wojny obronnej. Dzięki temu był to dla mnie rok wytężonej pracy i odkrywania w 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej losów żołnierzy Wojska Polskiego, którzy po wrześniowych bojach znaleźli się na wszystkich krańcach świata.

Recenzja Dziennika "Staszka" (2)

Od wczoraj burza przechodzi nad konkursem na Książkę Historyczną Roku o nagrodę im. Oskara Haleckiego. Ostatecznie dzisiaj konkurs został anulowany! Wielka szkoda, bo wielu autorów napracowało się przy swoich książkach. Część z nas dostała się do finału i... I pozamiatane przez jakieś zakulisowe gierki. I kompromitacja organizatorów.
 
Wiem za to, że uczciwie napracowałem się przy mojej książce Dziennik „Staszka”. Zapiski st. strz. z cenz. Stanisława Wolffa, żołnierza Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury” (15 czerwca – 11 października 1943 r.), wstęp i opracowanie Marek Jedynak, Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Narodowe w Kielcach, Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach, Kielce-Warszawa 2019. 

I są wymierne efekty tych starań, bo dotarła do mnie kolejna pozytywna recenzja - tym razem pióra Jarosława Babickiego, redaktora naczelnego "Tygodnika Starachowickiego", który nie od dziś jest na bieżąco z kwestiami akowskimi. Zapraszam zatem do lektury felietonu, który ukazał się w "Tygodniku Starachowickim" nr 34 z 19-25 sierpnia 2019 r.

Przemysław Gosiewski

Za kilka dni w Kielcach oficjalnie odsłonięty zostanie pomnik Przemysława Gosiewskiego. Nie będzie to polityczny wpis, ale wspomnieniowy - wykusowy. Premier Gosiewski od momentu uzyskania mandatu posła na Sejm RP obecny był zawsze na uroczystościach na Wykusie. Przyjeżdżał na „koncentracje” Środowiska „Ponury”–„Nurt” do Wąchocka, by spotkać się z ostatnimi żyjącymi weteranami AK. Widywałem go również co roku na „Koneckim Wrześniu”, na uroczystościach na Borze i Brzasku w Skarżysku-Kamiennej. 

Najbardziej utkwił mi jednak w pamięci I Marsz Pamięci im. kpt. Leszka Zahorskiego "Leszka Białego" 19 września 2009 r. Gdy po kilku kilometrach wędrówki po Lasach Siekierzyńskich...

Konferencja: Życiorysy niepokornych - Stefan Artwiński (1863-1939)

Dyrektor Muzeum Historii Kielc, naczelnik Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach i Fundacja im. Stefana Artwińskiego zapraszają na konferencję naukową Życiorysy niepokornych – Stefan Artwiński (1863–1939).

W 2019 r. przypada 80. rocznica śmierci Stefana Artwińskiego, który przez ponad trzydzieści lat angażował się na rzecz rozwoju Kielc i Polski. Najpierw jako działacz niepodległościowy, następnie społecznik dbający o rozwój szeregu organizacji, wreszcie prezydent miasta, którego nie opuścił po wybuchu II wojny światowej. Jest to dobry moment, aby przypomnieć o tej zasłużonej dla Kielc postaci. Uczestnicy konferencji będą mieli szansę usłyszeć o najciekawszych wątkach dotyczących Stefana Artwińskiego. Zapoznają się także z dziejami jego rodziny, w których jak w soczewce odbija się dwudziestowieczna, burzliwa historia Polski.

Konferencja odbędzie się 24 października 2019 r. (czwartek) o godz. 17.00 w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” przy ul. Warszawskiej 5 w Kielcach. Program znajdą Państwo w rozwinięciu posta.

Rowerem na szlak "Robota"

Jakie mają Państwo plany na weekend? Może warto zrobić mały trening na rowerze, bo na horyzoncie jest cyklistyczno-historyczne wydarzenie...

  

Sołtys Czarnieckiej Góry Jakub Dajczer zaprasza 11 listopada br. na Niepodległościowy Rajd Rowerowy szlakiem walk ppor. cc. Waldemara Szwieca "Robota". Szczegóły w rozwinięciu posta.

Ostatni list "Staszka"...

Wielka Wieś w powiecie koneckim, był 13 października 1943 roku. W domu Franciszka Rurarza "Oseta" przebywał chory ppor. cc. Waldemar Szwiec "Robot" ze swoim pocztem ochronnym. Tego wieczora w ich kwaterze zjawił się ppor. Jerzy Wojnowski "Motor". Cel jego przyjazdu był niejasny. Przywiózł papierosy, których zawsze brakowało. Jego obecność była okazją, by przekazać listy do rodzin. Zapewne wszyscy żołnierze, którzy byli przy dowódcy skorzystali z tej sytuacji... Po krótkiej wizycie "Motor" odjechał w kierunku Końskich. Zabrał ze sobą list, który szybko st. strz. z cenz. Stanisław Wolff "Staszek" skreślił do swej Matki...

Ppor. Waldemar Mariusz Szwiec "Robot"

Tyle lat prowadzę bloga Wokół Wykusu i oczywistością dla mnie jest, że, gdy piszę Wykus - myślę "Ponury", gdy piszę Końskie - myślę "Robot". Tymczasem okazuje się, że mojemu pierwszemu bohaterowi spod znaku Armii Krajowej nie poświęciłem nigdy osobnego wpisu. Owszem, było kilka książek o Jego działalności, ale na blogu jakby ubogo. Czas to nadrobić.

Podporucznik Waldemar Mariusz Szwiec vel „Ignacy Zaciętowski” vel „Ignacy Szczerbak” ps. „Dal”, „Jakub”, „Ryś”, „Robot” był synem Józefa i Kazimiery z d. Wohlgemuth, ur. 13 sierpnia 1915 r. w Chicago w Stanach Zjednoczonych. Rodzice byli działaczami polonijnymi. Ojciec jako ochotnik zgłosił się w 1917 r. do Armii Polskiej w Ameryce. Walczył we Francji w szeregach „Błękitnej Armii”, a w latach 1919–1920 w Polsce. W 1920 r. po demobilizacji sprowadził żonę i syna. Zamieszkali w Toruniu.

Dziennik "Staszka" w finale Książki Historycznej Roku

Jest mi niezmiernie miło poinformować, że wydany w ramach Serii Świętokrzyskiej "Dzienniki, Wspomnienia, Pamiętniki, Listy" III tom pt. Dziennik „Staszka”. Zapiski st. strz. z cenz. Stanisława Wolffa, żołnierza Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury” (15 czerwca – 11 października 1943 r.), wstęp i opracowanie Marek Jedynak, Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Narodowe w Kielcach, Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach, Kielce-Warszawa 2019, został zakwalifikowany do III etapu (finału) konkursu na Książkę Historyczną Roku o nagrodę im. Oskara Haleckiego w kategorii „najlepsze wspomnienia dotyczące historii Polski i Polaków w XX wieku, rozumiane jako dziennik, relacje lub wywiady, które nie muszą spełniać rygorów przyjętych przy publikacjach o charakterze naukowym”!

Wystawa "Budowanie pamięci" i widowisko "Szlakiem Wrześniowej Chwały Oręża Polskiego"

Muzeum Wsi Kieleckiej zaprasza na piątą edycję widowiska historycznego z cyklu „Szlakiem Wrześniowej Chwały Oręża Polskiego 1939-2019”, które odbędzie się w najbliższą niedzielę, 13 października 2019 r. w Parku Etnograficznym w Tokarni.

  

Jak informują organizatorzy, o godz. 12.00 w kościele z Rogowa odbędzie się msza święta.

  

O godz. 13.00 zostanie otwarta wystawa „Budowanie pamięci…”, autorstwa dr Katarzyny Jedynak z Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie. Wystawa składa się z 24 plansz poświęconych historii powstania, działalności i zachodzących na przestrzeni lat zmian w funkcjonowaniu Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie. Jednocześnie ekspozycja opowiada o procesie budowania pamięci o ofiarach zbrodni i próbach dokumentowania ich historii. 

O godzinie 14.00 rozpocznie się rekonstrukcja. Treścią wydarzeń będą...

Recenzja książki o "Tarzanie"

Ppor. Tomasz Wójcik "Tarzan"
(foto ze zb. M. Jedynaka)

Dzisiaj, 27 września, obchodzimy Dzień Polskiego Państwa Podziemnego. W 1998 r. przez aklamację Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił ten dzień jako święto państwowe, które ma przypominać o powołaniu Służby Zwycięstwu Polski w okupowanej Warszawie. Jak stwierdzili posłowie w uchwale "To historyczne wydarzenie zapoczątkowało budowę Polskiego Państwa Podziemnego, fenomenu w dziejach nie tylko II wojny światowej".

Nam zaś, kolejnemu pokoleniu, przychodzi dzisiaj nie tylko pamiętać o wydarzeniach II wojny światowej i poświęceniu Narodu Polskiego. Musimy czynnie przeciwstawiać się próbom manipulowania historią z powodów ideologicznych czy też coraz częściej czysto komercyjnych!

Recenzja Dziennika "Staszka"

Bardzo miłą wiadomością było dla mnie ukazanie się we wrześniowym numerze ogólnopolskiego miesięcznika "Historia Do Rzeczy" (2019 nr 9 (79) recenzji książki Dziennik „Staszka”. Zapiski st. strz. z cenz. Stanisława Wolffa, żołnierza Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury” (15 czerwca – 11 października 1943 r.), wstęp i opracowanie Marek Jedynak, Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Narodowe w Kielcach, Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach, Kielce-Warszawa 2019.

Komiks o oddziale AK "Szarego"

Dawno temu ukazywał się w odcinkach komiks o por. Janie Piwniku "Ponurym". Tym razem przyszedł czas na ppor./gen. bryg. Antoniego Hedę-Szarego "Szarego". Dzisiaj ukończyłem recenzję wydawniczą komiksu i już dziś mogę polecić tę nowość wydawniczą. 

W zapowiedziach Wydawnictwa Instytutu Pamięci Narodowej już oficjalnie jest 4 tom z serii „W imieniu Polski walczącej” pt. Starachowice, 6 sierpnia 1943, Końskie, 5 czerwca 1944, scenariusz Sławomir Zajączkowski, rysunki Krzysztof Wyrzykowski, Warszawa 2019, ss. 40.

Kuryer Kielecki - 80. rocznica wybuchu II wojny światowej

Zapraszam Państwa do zakupu jutrzejszego wydania "Echa Dnia" (17 września). W 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej nakładem Delegatury IPN w Kielcach (i pod moją redakcją) ukaże się 47. numer "Kuryera Kieleckiego". Wydajemy go 17 września, by przypomnieć o zdradzieckim ataku Związku Sowieckiego na Polskę, zaangażowaną w walkę z III Rzeszą.

  

Natomiast numer w całości poświęcony będzie wojnie obronnej 1939 r. na Kielecczyźnie. Znajdą Państwo w nim następujące teksty:

   

Książka o "Robocie" plagiatem?

Każdy z Państwa zapewne wie, że od lat gromadzę publikacje i inne precjoza związane ze Zgrupowaniami Partyzanckimi AK "Ponury". Zbiory te - nazywane przeze mnie "ponuraliami" - są coraz większe i coraz ciekawsze. Gdy lata pozostaje się w temacie, można natrafić na prawdziwe perełki. Tym razem chciałbym przedstawić Państwu książkę "autorstwa" Jana Garbacza pt. Robot - człowiek czasu wojny.

To znakomite opracowanie, wydane w Końskich w 2009 r. nie jest przeznaczone do sprzedaży, o czym można przeczytać na pierwszych stronach publikacji. Przez wiele lat sam nie wiedziałem o istnieniu tej książki, jednak dzięki Panu Krzysztofowi Woźniakowi z bloga Konskie.org pozyskałem egzemplarz.

80. rocznica bitwy pod Broniną

Burmistrz Miasta i Gminy Busko-Zdrój, szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Kielcach oraz proboszcz parafii pw. św. Jakuba Apostoła w Szczaworyżu zapraszają do udziału w uroczystych obchodach 80. rocznicy bitwy pod Broniną - jednej z największych bitew stoczonych na Kielecczyźnie podczas II wojny światowej.

Uroczystości odbędą się 8 września 2019 r. na cmentarzu parafialnym w Szczaworyżu. Szczegółowy program w rozwinięciu posta.

Ppor. Rafał Andrzej Niedzielski "Mocny", "Twardy", "Rafał"

Dzisiaj, 4 września przypada 76. rocznica śmierci jednego z najmłodszych cichociemnych żołnierzy Armii Krajowej - ppor. Rafała Andrzeja Niedzielskiego ps. „Mocny”, „Twardy”, „Rafał”, dowódcy 1 plutonu "warszawskiego" II Zgrupowania Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury". Warto zatem przedstawić jego życiorys.

Rafał Andrzej Niedzielski był synem Tadeusza i Mirosławy Wincentyny z d. Składkowskiej. Urodził się 25 maja 1923 r. w Szczebrzeszynie w powiecie zamojskim. Jego ojciec był nauczycielem i dyrektorem Seminarium Nauczycielskiego w Szczebrzeszynie, a następnie w Siedlcach. Matka była siostrą ostatniego premiera II RP gen. dyw. Felicjana Sławoja Składkowskiego. Obaj dziadkowie Rafała – Andrzej Niedzielski i Wincenty Składkowski – brali udział w powstaniu styczniowym 1863–1864 r. Rafał miał siostry Marię i Ewę.

Film o "Robocie" na Festiwalu Filmowym Niepokorni Niezłomni Wyklęci

Trzy dni temu minęła 76. rocznica skoku na Końskie, a tutaj taka wiadomość! Wyprodukowany przez Fundację Kultury im. Stefana Kudelskiego film ROBOT. Niezwykła historia Waldemara Szwieca, którego byłem współscenarzystą, zakwalifikował się do udziału w konkursie głównym Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci w Gdyni!!! Proszę trzymać za nas kciuki. 

Kartki z pamiętnika Staszka - słuchowisko

Polskie Radio Kielce i Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach w 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej zapraszają przed radioodbiorniki. 1 września 2019 r. o godz. 18.10 na antenie Radia Kielce (101,4 FM) nadane zostanie słuchowisko „Kartki z pamiętnika Staszka”! To pierwsza adaptacja radiowa książki, którą miałem wielki zaszczyt opracować i wydać.

Audycja przygotowana została na podstawie książki Dziennik „Staszka”. Zapiski st. strz. z cenz. Stanisława Wolffa, żołnierza Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury” (15 czerwca – 11 października 1943 r.), wstęp i opracowanie Marek Jedynak, Kielce-Warszawa 2019 - wydanej jako III tom Serii Świętokrzyskiej "Dzienniki, Wspomnienia, Pamiętniki, Listy".

Konecki Wrzesień 2019

Zapraszam Państwa już dzisiaj do udziału w obchodach "Koneckiego Września". W tym roku uroczystości odbędą się dokładnie w 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Rocznica to ważna, ale Ziemia Konecka i tak świętować będzie kolejną pozytywną rocznicę zdobycia Końskich przez dowodzonych przez ppor. cc. Waldemara Szwieca "Robota" żołnierzy II Zgrupowania Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury". Poniżej przedstawiam program tegorocznych uroczystości.

  

Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej 2019

Jak co roku, zapraszam 12 i 13 lipca do Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, gdzie czcić będziemy pamięć o 204 cywilnych, bezbronnych ofiarach niemieckiej pacyfikacji (szczegółowy program na załączonym plakacie).

Od ubiegłego roku 12 lipca to Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej - święto państwowe ustanowione „w hołdzie mieszkańcom polskich wsi za ich patriotyczną postawę w czasie II wojny światowej – za pomoc udzielaną uciekinierom, osobom ukrywającym się przed prześladowaniami i wysiedlanym, walkę w oddziałach partyzanckich, za żywienie mieszkańców miast i żołnierzy podziemnego państwa polskiego oraz z szacunkiem dla ogromu ofiar poniesionych przez mieszkańców wsi – rozstrzeliwanych, wyrzucanych z domostw, pozbawianych dobytku, wywożonych do sowieckich łagrów i niemieckich obozów koncentracyjnych oraz na przymusowe roboty”.

Ppłk Antoni Wiktorowski "Kruk" patronem sandomierskiego 3 brt

Wiosna i początek lata w tym roku to niezwykle intensywny dla mnie okres. Wiadomo, że jak na blogu cisza to znaczy, że niebawem pojawi się znów coś ciekawego w postaci naukowych opracowań. Jutro znów miły mi kierunek Sandomierz! Tradycyjnie wizytę zacznę zapewne od cmentarza katedralnego, gdzie znajduje się symboliczny grób ppłk. Antoniego Wiktorowskiego "Kruka", bo Jemu poświęcony będzie wyjazd.

Na zaproszenie dowódcy 3 Sandomierskiego Batalionu Radiotechnicznego im. ppłk. Antoniego Wiktorowskiego "Kruka" opowiem żołnierzom o ich patronie. Mam nadzieję, że będę mógł odpowiedzieć na wiele pytań i moje naukowe ustalenia pozostaną w pamięci żołnierzy, którzy mają naprawdę piękny wzorzec osobowy do naśladowania. Nie podaję miejsca i daty prelekcji, gdyż jest ona zamknięta. A jeśli komuś bardzo zależy, proszę kontaktować się z dowódcą 3 brt.

Dzień Weterana

Dzisiaj, 29 maja, obchodzony jest Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa. To święto obchodzone 29 maja od 2012 r., a ustanowione przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2011 r. Obchody Dnia Weterana połączone są z obchodami odbywającego się w tym samym dniu Międzynarodowego Dnia Uczestników Misji Pokojowych ONZ.

Żołnierze polscy od 1953 r. biorą udział w międzynarodowych misjach pokojowych, obserwacyjnych, humanitarnych, rozjemczych i policyjnych. Dodatkowo od pewnego czasu biorą także udział w misjach stabilizacyjnych i bojowych NATO. Wojsko Polskie w XXI wieku bardzo różni się od tego, co było kilkadziesiąt lat temu, przed 1989 r. Ale już wtedy byli kombatanci - weterani II wojny światowej, o których państwo polskie nie troszczyło się w sposób wystarczający. Warto zatem przypomnieć, jak problem pomocy dla weteranów - poszkodowanych rozwiązywano w znanym mi dobrze Środowisku Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt".

Sympozjum naukowe "200 lat kasaty Świętego Krzyża"

Klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej ze Świętego Krzyża, Stowarzyszenie Per Crucem, Radio Kielce SA oraz Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach zapraszają na sympozjum naukowe „200 lat kasaty Świętego Krzyża. Kasata opactwa benedyktyńskiego ze Świętego Krzyża na Łyścu w 1819 r. Przyczyny - przebieg - konsekwencje”, w którym również będę miał zaszczyt wziąć udział. 

  

Obrady odbędą się w klasztorze oo. Misjonarzy Oblatów MN na Świętym Krzyżu w dniach 31 maja - 1 czerwca 2019 r. Szczegółowy program znajdą Państwo w rozwinięciu postu.

Ukłony z Londynu

Pozdrawiam serdecznie z kwerendy w Londynie. Naukowy wyjazd to nie tylko poszukiwania w dokumentach. To także okazja do spotkań z przedstawicielami polskiej emigracji z okresu II wojny światowej.

  

W niedzielne popołudnie miałem zaszczyt poznać prawdopodobnie ostatniego żyjącego na Wyspach Brytyjskich żołnierza Armii Krajowej, który po zakończeniu wojny przez "zieloną granicę" opuścił Polskę, udając się na emigrację. Jest nim strz./mjr Sergiusz Papliński "Kawka". W 1944 r. służył w 3 Pułku Piechoty Legionów AK pod dowództwem kpt./gen. bryg. Antoniego Hedy-Szarego "Szarego". Jego losy już niedługo zasilą maszynopis przygotowywanej przeze mnie publikacji.

Wykus w wersji na motocykl

Kilka lat temu miałem przyjemność poznać Bartka Dyrasa. Bartek jest wnukiem strz. Zbigniewa Tatomira "Korczaka", który w 1943 r. służył pod rozkazami ppor. Waldemara Szwieca "Robota" w II Zgrupowaniu Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury". W 2014 roku cała rodzina odwiedziła miejsca związane z dziadkiem na Ziemi Koneckiej i w Lasach Siekierzyńskich. Wizyta w Górach Świętokrzyskich stała się początkiem trwałego upamiętniania żołnierzy Armii Krajowej.

Bartek jest także motocyklistą. Swoją pasję do jednośladu połączył z dbaniem o etos Armii Krajowej w sposób co najmniej niekonwencjonalny. Bo jak można jeżdżąc motocyklem prezentować historię Polskiego Państwa Podziemnego? On w tym celu wykorzystał powierzchnię swojego kasku motocyklowego! [więcej foto - dalej]

Bohaterowie tamtego Września (cz. 19)

Zapraszam Państwa do kolejnej audycji z cyklu "Bohaterowie tamtego Września". Nim zapowiem nadchodzący odcinek, spieszę z przeprosinami. W ubiegłym tygodniu wyemitowany został odcinek o kpr. Janie Grzesiku "Czarnym" zamiast o strz. Mieczysławie Michalskim ps. "Nożyczki". Jemu poświęcony zostanie odcinek 20.
 
Natomiast w najbliższą niedzielę, 12 maja, o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce w odcinku 19 przedstawimy losy strz. Franciszka Ścisło, który we wrześniu 1939 r. walczył w szeregach 95 Rezerwowym Pułku Piechoty. Potem służył w strukturach polskiej konspiracji wojskowej na Węgrzech.
   
„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Bohaterowie tamtego Września (cz. 18)

Odznaka 7 Pułku Artylerii
Lekkiej w Częstochowie

Poświętowaliśmy, więc można zabrać się znów do wytężonej pracy. Dlatego niestrudzenie zapraszam Państwa przed radioodbiorniki. W najbliższą niedzielę o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
 
W odcinku 18 przedstawimy sylwetkę strzelca Mieczysława Michalskiego ps. "Nożyczki". W 1939 r. walczył w szeregach 7 Pułku Artylerii Lekkiej z Częstochowy. Następnie działał w konspiracji powrześniowej i wreszcie w 74 Pułku Piechoty AK.
   
„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Bohaterowie tamtego Września (cz. 17)

Wyjątkowo, dodatkowo zapraszam Państwa przed radioodbiorniki 3 maja, w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. O godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
   
W odcinku 17 przedstawimy sylwetkę por. Stanisława Banaszkiewicza. We wrześniu 1939 r. walczył w składzie drużyny łączności 9 baterii 7 Pułku Artylerii Lekkiej z Częstochowy. W 1941 roku walczył w obronie Tobruku, a wojnę zakończył w Bolonii we Włoszech.

     

„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Europejskie struktury policyjne na przestrzeni 100 lat

Wielkanoc niemal za nami, dlatego jeżeli zastanawiają się Państwo co zrobić w dniach 24-25 kwietnia 2019 r., zapraszam do udziału w Międzynarodowej konferencji naukowej "Europejskie struktury policyjne na przestrzeni 100 lat", która odbędzie się w Kielcach. Organizatorami są Wyższa Szkoła Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych im. Edwarda Lipińskiego w Kielcach i Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach, Komenda Miejska Policji w Kielcach oraz Muzeum Narodowe w Kielcach.

 

Celem konferencji jest przedstawienie historii ewolucji europejskich struktur policyjnych na przestrzeni 100 lat. Zgodnie z założeniami organizatorów przedmiotem badań jest analiza i podniesienie poziomu wiedzy uczestników konferencji o organach porządku publicznego tj. Policji Państwowej, Policji Polskiej GG i Milicji Obywatelskiej oraz Policji w Kielcach w latach 1919-2019. Ważne znaczenie będzie miało także ukazanie zaangażowania organów porządku publicznego w eliminowaniu zagrożeń bezpieczeństwa. Zaprezentowane zostaną także indywidualne postawy funkcjonariuszy ze szczególnym uwzględnieniem obecnego województwa świętokrzyskiego.

 
Wartością dodaną będzie nakreślenie nowych obszarów badawczych dotyczących tej tematyki. Organizatorzy konferencji zapraszają przedstawicieli świata nauki oraz funkcjonariuszy Policji do przygotowania artykułów, opracowań i biogramów odnoszących się do zaproponowanych obszarów tematycznych.

 

Szczegółowy program znajdą Państwo w rozwinięciu postu.

Bohaterowie tamtego Września (cz. 15)

Zapraszam Państwa przed radioodbiorniki. W najbliższą niedzielę o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
   
W odcinku 15 przedstawimy sylwetkę ppor. Tadeusza Mąkoszy. W 1939 r. był oficerem rezerwy, który zgłosił się do służby w Wojsku Polskim. Internowany na Litwie, dostał się do niewoli sowieckiej. Uniknął losu ofiar Zbrodni Katyńskiej, lecz trafił na Syberię. Potem z Armią Polską gen. Władysława Andersa ewakuowany został do Iranu. Brał udział w kampanii włoskiej i walkach o Monte Cassino.
 
„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Środowisko "Ponury"-"Nurt" i św. Jan Paweł II

Dzisiaj mija 14. rocznica śmierci papieża Jana Pawła II. 2 kwietnia 2005 r. odszedł do domu Ojca. Pozostał jednak w naszej pamięci. Był też za życia obecny nie tylko w pamięci, ale i w działalności kombatantów Armii Krajowej. 

  

Już podczas II pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski 17 czerwca 1983 r. żołnierze Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK złożyli Mu jako dar swoją odznakę pamiątkową. Razem z nią, Jan Paweł II otrzymał list, w którym zapewniali o niezłomnej wierności Bogu i Ojczyźnie. I tym razem spotkało się to ze zwrotnym podziękowaniem i błogosławieństwem papieskim dla weteranów.

Bohaterowie tamtego Września (cz. 13)

Jak co tydzień zapraszam Państwa przed radioodbiorniki. W najbliższą niedzielę o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
   
W odcinku 13 przedstawimy sylwetkę kpt. Franciszka Mieczysława Ryczana "Zefira". We wrześniu 1939 r. walczył w szeregach 10 Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej. Potem walczył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Był dywersantem na pograniczu francusko-austriackim. Wojenną odyseję zakończył w szeregach Batalionów Chłopskich, a następnie w Iłżeckim Pułku Piechoty AK.
  

„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Jan Zbigniew Wroniszewski "Znicz" - żołnierz, aktor, lalkarz

Dzisiaj - 27 marca - obchodzimy Międzynarodowy Dzień Teatru. Wśród podkomendnych "Ponurego" i "Nurta" amatorsko aktorstwem trudnili się Michał Basa "Mściciel", Tadeusz Chmielowski "Bartek", Bogusław Modzerowski "Szczerba", Karol Niedzielski "Dobosz". Był jeszcze jeden żołnierz, który całe swoje powojenne życie poświęcił pracy w teatrze, w teatrze nietypowym - teatrze lalek.

Jan Zbigniew Wroniszewski "Znicz", bo o Nim mowa, urodził się 11 marca 1921 r. w Kaliszu w rodzinie Stanisława i Michaliny z d. Cok. Miał dwóch młodszych braci Józefa Kazimierza "Konrada" (ur. 1925) i Bartłomieja (ur. 1928 r.). Lata 1927–1928 spędził we wsi Szarbsko nad Pilicą. Następnie rodzina Wroniszewskich mieszkała w Przedborzu, gdzie ukończył Szkołę Powszechną w Przedborzu. W 1934 r. przenieśli się z rodziną do Końskich. W latach 1934–1939 był uczniem klasy o profilu matematyczno-fizycznym Państwowego Gimnazjum i Liceum im. św. Stanisława Kostki w Końskich. Maturę zdał konspiracyjnie w 1942 r.

Pomnik "Dzika" i "Kaktusa" - zbiórka

Od mjr. Mariana Świderskiego "Dzika" i Jego wielkiej spuścizny zaczęło się moje badanie losów weteranów Armii Krajowej w czasach PRL. Nie można zatem zapominać o tym ważnym dla ruchu kombatanckiego człowieku. Razem z nim w tandemie od zawsze był ppor. Edmund Rachtan "Kaktus", który wspierał "Dzika" we wszystkich inicjatywach. Dlatego Ich dwóch Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt" i władze Starachowic zdecydowały się uhonorować i uwiecznić. Poniżej załączam apel i informację na temat projektowanego pomnika, który miejmy nadzieję, że zostanie odsłonięty podczas nadchodzących uroczystości wykusowych w czerwcu 2019 r.

Żydzi w oddziałach Armii Krajowej (2) - Izrael Czyżyk "Adam"

Skończyłem niedawno opracowanie dotyczące służby osób narodowości żydowskiej w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej. Gdy tylko ukaże się, na pewno poinformuję na blogu. Temat niezwykle trudny i żmudny. Pomimo długotrwałych poszukiwań, wyniki kwerendy rozczarowały mnie. O niektórych Żydach z AK udało się odnaleźć jedynie informacje, które potwierdzały wyłącznie, że byli, że służyli. Historia i dokumenty o ich dalszych losach milczą.

 

Mimo wszystko należy poszukiwać i opisywać takie przypadki. Należy upowszechniać zweryfikowane informacje, które pokazują, że podczas niemieckiej okupacji możliwa była koegzystencja Żydów i Polaków. Niech te opracowania (rzetelnie przygotowane) będą przeciwwagą dla coraz częściej prezentowanych prac nie-historyków, którzy nadinterpretują, bądź piszą po prostu pod tezę, byle tylko wykazać antysemickość narodu polskiego.

Kontynuując rozpoczęty już cykl "Żydzi w oddziałach Armii Krajowej", tym razem przedstawiam sylwetkę plut. Izraela Czyżyka „Adama” vel „Adama Jemiołę”, vel „Stefana Salwowskiego”.

Bohaterowie tamtego Września (cz. 11)

Jak co tydzień zapraszam Państwa przed radioodbiorniki. W najbliższą niedzielę o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
   
W odcinku 11 przedstawimy sylwetkę kpt. Stanisława Michnowskiego. W 1939 r. jako ochotnik walczył w rejonie Łucka w szeregach ochotniczego oddziału dowodzonego przez płk. Stefana Hankę-Kuleszę. Jeszcze w 1939 r. w Skarżysku-Kamiennej został członkiem organizacji Orzeł Biały, potem Polski Niepodległej. Szlak bojowy zakończył w 1944 r. w szeregach Zgrupowania AK "Obroża" walcząc w Puszczy Kampinoskiej w trakcie Powstania Warszawskiego.

Z tego miejsca serdecznie pozdrawiam Pana Kapitana (rocznik 1918), który niedawno świętował swoje 100. urodziny i 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości!!!

  

„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Bohaterowie tamtego Września (cz. 10)

Jak co tydzień zapraszam Państwa przed radioodbiorniki. W najbliższą niedzielę o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
  
W odcinku 10 przedstawimy sylwetkę mjr. Jerzego Oskara Stefanowskiego ps. "Stiopa", "Oskar", "Habdank". Podczas wojny obronnej 1939 r. pełnił funkcję dowódcy plutonu technicznego 113 kompanii broni pancernej. Oddział ppor./por. J. O. Stefanowskiego, wchodzący w skład Zgrupowania „Brześć”, osłaniał twierdzę od strony stacji kolejowej Czeremcha. W 1943 r. był dowódcą 2 plutonu I Zgrupowania Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury". W 1944 r. dowodził spec-grupą w Oddziale Partyzanckim 2 pp Leg. AK, a następnie 4 kompanią I batalionu 2 pp Leg. AK.

   

„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Bohaterowie tamtego Września (cz. 9)

Jak co tydzień zapraszam Państwa przed radioodbiorniki. W najbliższą niedzielę o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
   
W odcinku 9 przedstawimy sylwetkę mjr. prof. Juliana Aleksandrowicza "Doktora Twardego”. W 1939 r. zmobilizowany został jako lekarz I batalionu 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty z Lublińca. W 1944 r. podczas odtwarzania Sił Zbrojnych w Kraju został wyznaczony na stanowisko lekarza I batalionu 172 Pułku Piechoty AK. Podczas akcji „Burza” był także lekarzem w 3 Pułku Piechoty Legionów AK.
 
„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" w Starachowicach

Marek Materek prezydent miasta Starachowic oraz społeczność Gimnazjum nr 4 im. Noblistów Polskich w Starachowicach zapraszają na obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w dniu 1 marca 2019 r.

 

Szczegółowy program obchodów znajdą Państwo w rozwinięciu posta. 

W Sandomierzu o ppłk. Antonim Wiktorowskim "Kruku"

Na zaproszenie Towarzystwa Naukowego Sandomierskiego i Urzędu Miasta Sandomierza będę miał zaszczyt 28 lutego 2019 r. wziąć udział w cyklu "Sandomierskie Spotkania Naukowe".

  

W przeddzień Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" wystąpię z wykładem pt. Ppłk Antoni Wiktorowski "Kruk", "Piast" (1894-1945). Winny "zbrodni historycznej kontrrewolucji", skazany na zapomnienie, a jednak wiecznie żywy w pamięci potomnych.

Bohaterowie tamtego Września (cz. 8)

Jak co tydzień zapraszam Państwa przed radioodbiorniki. W najbliższą niedzielę o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
   
W odcinku 8 przedstawimy sylwetkę plut. pchor. rez. art. Stanisława Leśniaka „Zimnego”. W 1939 r. zmobilizowany został do 2 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów w Kielcach. W konspiracji był dowódcą placówki ZWZ-AK w Czermnie, a następnie komendantem Podobwodu AK Czermno.

     

„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Nabór tekstów do gazety "Wykus" 2019

Idzie wiosna, zatem jak co roku przypominam, że podczas uroczystości na Wykusie kolportowana będzie jednodniówka „Wykus”. Stali bywalcy uroczystości tytuł znają doskonale. Od 1996 r. weterani AK oraz Ich spadkobiercy na łamach gazety przybliżają dzieje Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury", I batalionu 2 Pułku Piechoty Legionów AK oraz Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt".

Od lat uczestnicy partyzanckich uroczystości współtworzą nasze wydawnictwo. Dlatego także i w tym roku mam przyjemność i zaszczyt zaprosić Państwa do nadsyłania artykułów do gazety "Wykus".

Polskie Państwo Podziemne na Kielecczyźnie. Colloquium III

Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach zapraszają do udziału w konferencji popularnonaukowej ️Polskie Państwo Podziemne na Kielecczyźnie Colloquium III: Partyzanccy dowódcy.

  

Konferencja zorganizowana została w rocznicę przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Celem przedsięwzięcia jest ukazanie sylwetek żołnierzy i oficerów AK, którzy podczas II wojny światowej samorzutnie zostali dowódcami oddziałów partyzanckich. Program w załączeniu. 

Bohaterowie tamtego Września (cz. 7)

Jak co tydzień zapraszam Państwa przed radioodbiorniki. W najbliższą niedzielę o godz. 9.30 na falach 101,4 FM w Radiu Kielce opowiadać będziemy o „Bohaterach tamtego Września”.
   
W odcinku 7 przedstawimy sylwetkę ppor. Witolda Stefana Waligórskiego „Witka”, „Zbigniewa”, „Wujka”. W 1939 r. był dowódcą oddziałów Dywersji Pozafrontowej na Podhalu. W 1943 r. pełnił funkcję oficera informacyjnego Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury".

  

„Bohaterowie tamtego Września” to cykl dokumentalny poświęcony żołnierzom Kielecczyzny, którzy brali udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku.

Poetycko o Armii Krajowej

W. Gołębiowska,
Zbigniew Kabata (olej)

14 lutego 1942 r. gen. Władysław Sikorski, naczelny wódz Polskich Sił Zbrojnych w depeszy do gen. Stefana Roweckiego "Grota", komendanta głównego Związku Walki Zbrojnej, przesłał rozkaz, w którym możemy m.in. przeczytać:

1) Znoszę dla użytku zewnętrznego nazwę ZWZ. - Wszyscy żołnierze w czynnej służbie wojskowej w Kraju stanowią "Armię Krajową" podległą Panu Generałowi, jako jej dowódcy.
2) Stanowisko Pana Generała nosi nazwę Dowódca Armii Krajowej. [1]

O 77. rocznicy tych wydarzeń w ciągu najbliższych kilku dni zapewne wspominać będą wszyscy zainteresowani dziejami Sił Zbrojnych w Kraju. Ale współcześnie wielu osobom 14 lutego kojarzy się tylko z Dniem Zakochanych. Próbując znaleźć wspólny mianownik dla obu tych wydarzeń sięgnąłem do twórczości...

Seria Świętokrzyska, t. II: Wielka Wojna nad Nidą

W najbliższy piątek 15 lutego 2019 r. na godz. 17.00 zapraszam do sali konferencyjnej Kurii Diecezjalnej w Kielcach (ul. Jana Pawła II 3) na promocję najnowszej książki, przy której powstawaniu miałem swój udział.

  

Jako sekretarz Rady Redakcyjnej Serii Świętokrzyskiej „Dzienniki, Wspomnienia, Pamiętniki, Listy” zapraszam na promocję II tomu książki Wielka Wojna nad Nidą. Kronika parafii Imielno (1912-1917), która ukazała się pod redakcją dr. hab. prof. UJK Jerzego Gapysa i ks. dr. Tomasza Gocela.

Celem Serii Świętokrzyskiej jest edycja i wydawanie źródeł do dziejów regionu świętokrzyskiego.