Kronika Powstania Styczniowego

Od kilku miesięcy regularnie przemierzam Polskę. By nie zasnąć za kierownicą, "skakałem" po stacjach radiowych, aż udało się odkryć niezwykłą audycję. Szkoda, że dopiero tak późno. Słucham ją od kilku miesięcy, a powinienem od roku! Polecam zatem dzisiaj Państwu audycję "Kronika Powstania Styczniowego" autorstwa Doroty Truszczak i Andrzeja Sowy, z udziałem dr. Janusza Osicy. Audycja nadawana jest dwa razy w tygodniu w Programie 1 Polskiego Radia we wtorki po godz. 23.10 i w niedziele po godz. 15.00.

  

Autorzy przygotowali cykl ponad 50 audycji prezentujących kilkunastomiesięczne zmagania Polaków z wojskami carskimi. Jak sami napisali - "nie będzie przesady w twierdzeniu, że Powstanie Styczniowe wywarło zasadniczy wpływ na >wybicie się Polski na niepodległość<. Trzeba się także zgodzić z generałem Józefem Hauke-Bosakiem (wybitnym powstańczym dowódcą), że klęska powstania nie zatrzymała niepodległościowych dążeń Polaków, była tylko krwawym etapem na długiej drodze do wolności".

  

Odwołują się także bardzo często do badań Stefana Kieniewicza. "Najwybitniejszy znawca powstania i wieku XIX pisał: >sprawa polska zaraz po powstaniu sięgnęła dna, to naród polski otrząsał się z tej klęski niespodziewanie szybko<. Powstanie udowodniło ponadto, podobnie jak wcześniejsza Wojna Krymska, że wielka Rosja jest jednak >kolosem na glinianych nogach<, a słaba Rosja stwarzała szansę na Polskę niepodległą. Powstanie również w dramatyczny sposób przypomniało Europie, że Polska nigdy nie zrezygnuje z wolnościowych aspiracji. Te marzenia spełniły się ponad pół wieku później. Wielu bohaterów Stycznia 1863 doczekało Listopada 1918 – najpiękniejszego listopada w naszych dziejach. W 1939 roku żyło jeszcze w kraju i na emigracji około dwustu weteranów Powstania Styczniowego, ostatni zmarli po wojnie".

Tyle od Autorów audycji. Ja ze swojej strony mogę dodać, że słucha się tego arcyciekawie (z jednym małym wyjątkiem: wehikuł czasu i dziwne wywiady - kto posłucha, będzie wiedział o czym piszę). Cykl podzielony został problemowo. Każda audycja porusza inne kwestie powstania - od udziału kobiet, przez gospodarkę, sytuację międzynarodową, sylwetki wybitnych dowódców i przywódców politycznych, po opisy potyczek i bitew, aż do szczegółowego omawiania taktyki partyzanckiej (którą studiowali także Niemcy podczas II wojny światowej, chcąc zwalczać oddziały Armii Krajowej). Nie brakuje także anegdot i ciekawostek. Dla mnie - jako dla historyka - audycja przynosi całkiem nowe spojrzenie na powstanie styczniowe i na wiek XIX, z którym nie zawsze było mi po drodze.

Polecam zatem bardzo gorąco! Wszystkie audycje z cyklu "Kronika Powstania Styczniowego" dostępne są do odsłuchania na stronie Programu 1 Polskiego Radia.

________________________

Grafika: Bitwa pod Węgrowem 3 lutego 1863, foto: Wikipedia/Mathiasrex.

Cytaty ze strony domowej "Kroniki Powstania Styczniowego".