Janusz Idrian "Jur", "Janusz"

W ubiegłym tygodniu miała miejsce prezentacja najnowszej książki pod redakcją hm. dr. Andrzeja Rembalskiego, Przewodniczącego Komisji Historycznej Komendy Kieleckiej Chorągwi ZHP. W Harcerskim Słowniku Biograficznym Kielecczyzny znalazły się również biogramy harcerzy, którzy w latach II wojny światowej byli żołnierzami Armii Krajowej. Wśród nich znalazłem także kilka nazwisk żołnierzy Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" i I batalionu 2 pp Leg. AK "Nurta". Uzupełniając dane ze słownika o moje dotychczasowe ustalenia, przedstawiam Państwu krótki biogram strz. Janusza Łukasza Idriana ps. "Jur", "Janusz".

 

Strzelec Janusz Łukasz Idrian (lub Indrian) ps. „Jur”, „Janusz” był synem Edwarda i Zuzanny z d. Staszczyk. Urodził się 18 listopada 1923 r. w Warszawie. W 1936 r. ukończył Fabryczną Szkołę Powszechną przy Zakładach Starachowickich w Starachowicach, a następnie rozpoczął naukę w Fabrycznej Szkole Zawodowej przy wspomnianych zakładach. Ukończył ją w 1943 r. W latach 1935–1937 należał do 3 Drużyny Harcerzy im. Mariana Langiewicza w Starachowicach, zaś w latach 1937–1939 – do 1 Drużyny Harcerzy im. ks. Stanisława Brzóski.

  

Od 6 maja 1940 r. do 12 marca 1943 r. pracował jako tokarz w zakładach Herman Göering Werke w Starachowicach. Od 1 maja 1943 r. należał do Roju krypt. „Puszka” „Szarych Szeregów” w Starachowicach. Był organizatorem konspiracyjnych grup harcerskich w dzielnicy Orłowo.

  

Latem 1943 r. razem z grupą harcerzy zmuszony był opuścić Starachowice. Janusz Idrian „Jur”, Alfred Margula „Kanarek”, Zdzisław Paterkowski „Dąb”, Stanisław Śpiewak „Kazik”, Arkadiusz Wnętrzak „Dan” dołączyli do operującego w rejonie Ożarowa i Sandomierza oddziału NSZ wachm. Tomasza Wójcika „Tarzana”. W dniu 8 września 1943 r. grupa „Tarzana” weszła w skład Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury” tworząc Zwiad Konny oraz drużynę piechurów. Idrian pozostał w grupie kawaleryjskiej.

  

W 1944 r. dalej służył w Zwiadzie Konnym I/2Leg. AK pod dowództwem wachm. „Tarzana”. W pierwszych dniach lipca z kombinowanym oddziałem pod dowództwem Wójcika wyruszył w rejon Ćmielowa, gdzie miała zostać wykonana akcja na pociąg towarowy z amunicją. Do akcji nie doszło.

  

Zginął 7 lipca 1944 r. w Woli Grójeckiej podczas walki z niemiecką ekspedycją antypartyzancką. Pochowany został w zbiorowej kwaterze na cmentarzu parafialnym w Ćmielowie.

Pośmiertnie odznaczony został Krzyżem Walecznych i Krzyżem Za zasługi dla ZHP z Rozetą Mieczami. Tablica z m.in. jego nazwiskiem umieszczona została w budynku Hufca ZHP Starachowice przy ul. Harcerskiej 4 w Starachowicach.

_______________________

Literatura:

• J. Dobski, Straty osobowe poniesione przez harcerstwo Kielecczyzny w walce o niepodległość Polski w latach 1912–1945 [w:] Z dziejów harcerstwa na Kielecczyźnie 1912–1982. Sesja historyczna, red. A. Rembalski, Kielce–Sielpia 1982, s. 119.
• J. Krukowski, Idrian Janusz Łukasz [w:] Harcerski Słownik Biograficzny Kielecczyzny, red. A. Rembalski, Kielce 2012, s. 176–177.
• J. Krukowski, Harcerze. Starachowicki Słownik Biograficzny, cz. II, Starachowice 1986, s. 6.
• J. Krukowski, Szare ślady. Kartki z dziejów drużyn harcerskich Starachowic, Starachowice 2000, s. 119.

Fotografia pochodzi z: Harcerski Słownik Biograficzny Kielecczyzny, red. A. Rembalski, Kielce 2012.