Opowieść Wigilijna

Już niedługo zasiądziemy wszyscy przy wigilijnym stole. Będzie karp, będą pierogi, a może nawet dwanaście potraw. Pamiętajmy jednak, że nie zawsze tak było. Były czasy, o których wiemy dużo, ale jednak nie wszystko. Pamiętamy daty bitew, potyczek, a czy kiedyś zastanawialiście się, jak wyglądała partyzancka Wigilia? Dzięki nieocenionemu panu Leszkowi, udało mi się dowiedzieć o tym i owym. Wigilia 1944. Wplotłem w tę opowieść trochę dialogów, pewnie ktoś będzie rozmyślał czy są prawdziwe. Może tak, a może nie. Po tylu latach, któż to wie...

Relacja z Pałacu Prezydenckiego

W dniu dzisiejszym, 12 grudnia 2012 r., w Pałacu Prezydenckim w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia rodzinie płk. cc. Jana Piwnika "Ponurego" Krzyża Wielkiego Orderu Odrodzenia Polski (I klasy).

  

Poza rodziną, w ceremonii wzięli udział ostatni żyjący podkomendni Cichociemnego. Stawili się w dużym gronie, by asystować w tym ważnym wydarzeniu.

Order Odrodzenia Polski dla majora „Ponurego”

12 grudnia br. o godz. 11.00 w Pałacu Prezydenckim w Warszawie odbędzie się uroczyste przekazanie rodzinie majora Jana Piwnika „Ponurego” Krzyża Wielkiego Orderu Odrodzenia Polski (Polonia Restituta) – drugiego najwyższego, po Orderze Orła Białego, polskiego państwowego odznaczenia cywilnego.

Majorowi Piwnikowi odznaczenie nadał pośmiertnie „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej” Prezydent RP Bronisław Komorowski w dniu 14 października 2010 r. Wnioskował o to Przewodniczący Rady Miasta Kielce.

Janusz Idrian "Jur", "Janusz"

W ubiegłym tygodniu miała miejsce prezentacja najnowszej książki pod redakcją hm. dr. Andrzeja Rembalskiego, Przewodniczącego Komisji Historycznej Komendy Kieleckiej Chorągwi ZHP. W Harcerskim Słowniku Biograficznym Kielecczyzny znalazły się również biogramy harcerzy, którzy w latach II wojny światowej byli żołnierzami Armii Krajowej. Wśród nich znalazłem także kilka nazwisk żołnierzy Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" i I batalionu 2 pp Leg. AK "Nurta". Uzupełniając dane ze słownika o moje dotychczasowe ustalenia, przedstawiam Państwu krótki biogram strz. Janusza Łukasza Idriana ps. "Jur", "Janusz".

Wakacyjne wspomnienia cz. 2

Bardzo się cieszę ze sporego zainteresowania pierwszym filmikiem i z miłą chęcią wrzucam kolejny. Z tym, że żadna to moja zasługa, no może taka, że w aparacie nagrywanie włączyłem. Pana Leszka Zahorskiego "Leszka Białego" można słuchać godzinami i jedynym zmartwieniem jest to, kiedy padnie bateria w aparacie. Nie będę pisał o bohaterstwie, bo zaraz miałbym telefon, że nie bohaterstwo tylko obowiązek, ale ogromnie się cieszę, że mam przyjemność znać (jednak napiszę, a co, należy się) bohatera tamtych czasów, którego opowieści przenoszą normalnie w samo centrum partyzanckiego życia. A jak się zrobi w miarę wiosennie i ciepło, oby Dobry Bóg dał, znowu w nawigację wklepać Donatowo...

Wakacyjne wspomnienia

Ostatnio dużo mamy na blogu o wykładach, oficjalnych spotkaniach, pokazach filmu itp. To bardzo dobrze. Ale dzisiaj mniej oficjalnie. Zbliża się koniec roku. Myślę, że dla naszego Stowarzyszenia, udanego roku. Wiele było uroczystości, gdzie jak zawsze, nie brakowało naszych przedstawicieli.

 

Mjr cc. Eugeniusz Gedymin Kaszyński "Nurt"

Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego "Grota" w Radomiu serdecznie zaprasza na spotkanie, podczas którego dr Marek Jedynak z archiwum Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach wygłosi wykład pt. mjr cc. Eugeniusz Gedymin Kaszyński „Nurt”, „Mur”, „Zygmunt” (1909-1976).
  

Spotkanie odbędzie się we wtorek 11 grudnia 2012 r. o godz. 17.00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej przy ul. Piłsudskiego 12 w Radomiu.

Nadrabiamy zaległości

Wydawałoby się, że listopad będzie miesiącem spokoju i czasem do regularnego pisania o naszych ulubionych oddziałach. Okazało się zupełnie odwrotnie. Koniec roku był niezwykle zajmujący i pełen wydarzeń związanych z losami "Ponurego", "Nurta" i ich żołnierzy. Dodatkowo braliśmy udział m.in. w uroczystościach związanych z 100. rocznicą urodzin Jana Piwnika w Szkole Podstawowej nr 11 w Starachowicach, noszącej imię mjr. "Ponurego". Dużo też działo się za kulisami, ale o wynikach tych prac poinformuję dopiero w przyszłym roku. Dzisiaj zaś oddajmy głos Szczepanowi, który odwiedził Ziemie Zachodnie, gdzie opowiadał o legendzie Armii Krajowej.

Film o "Ponurym" we Wrocławiu

Okręg Dolnośląski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Stowarzyszenie Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury"-"Nurt" mają zaszczyt zaprosić na pokaz filmu pt. "...aż po kres życia", poświęconego mjr. cc. Janowi Piwnikowi "Ponuremu" w 100. rocznicę Jego urodzin. 

  

Pokaz filmu odbędzie się 19 listopada br. o godz. 16.00 w Auli Papieskiego Wydziału Teologicznego przy ul. Katedralnej 9 we Wrocławiu.

Gościem honorowym będzie Jego Ekscelencja ks. kard. Henryk Gulbinowicz.

Serdecznie zapraszamy! 

PS.

Przed i po projekcji będzie można nabyć albumy Major Jan Piwnik „Ponury” (1912-1944). W 100. rocznicę urodzin.

Wykus - pokolenia

Na stronie Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt" zamieszczony został plik PDF z okolicznościową publikacją Wykus - pokolenia, wydaną z okazji 55. rocznicy powstania Środowiska "Ponury"-"Nurt". Jest to wydanie II poszerzone pod redakcją Marka Jedynaka (wydanie I pod redakcją Miłosza Trukawki ukazało się w 2007 r.).

Można je pobrać bezpośrednio tutaj: wydanie II, wydanie I.

Kpr. Tadeusz Jencz "Ksiądz", "Allan"

Dzisiaj, 7 listopada minęła 69. rocznica śmierci kpr. Tadeusza Jencza ps. "Ksiądz", "Allan", dowódcy 3 plutonu "koneckiego" II Zgrupowania Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury". 

  

Z całą pewnością, w przeddzień Święta Niepodległości i wzmożonych dyskusji na temat patriotyzmu i polskości należy przybliżyć właśnie tę postać. Mało kto wie, ale Jego dziadek był Niemcem. Nosił nazwisko Jentsch. Świadomie zdecydował się na spolonizowanie i zmianę nazwiska na Jencz. Dowód swojej miłości do nowej Ojczyzny dał nie tylko dziadek, ale także ojciec Edmund i wnuk Tadeusz.
   

Awans i "degradacja" majora "Ponurego"

31 października br. na stronie internetowej Ministerstwa Obrony Narodowej ukazał się tekst pt. „Awans dla bohatera”, dotyczący podpisania przez ministra Tomasza Siemoniaka wniosku o pośmiertne awansowanie Jana Piwnika „Ponurego” na pułkownika.
  

Jak wynika z  informacji, jest to forma uczczenia pamięci tego legendarnego dowódcy partyzanckiego w 100. rocznicę urodzin przypadającą w tym roku. Może wszystko byłoby w porządku, gdyby nie jeden zapis, jaki się tam znalazł: Jan Piwnik „Ponury” tytułowany przez społeczeństwo majorem, w rzeczywistości posiada stopień wojskowy porucznika, który został mu nadany w dniu 20 marca 1941 r. Z tego zdania prawdą jest jedynie to, że 20 marca 1941 r. Piwnik otrzymał w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie awans na porucznika. Natomiast informacja jakoby nie otrzymał awansu na majora jest błędna. 

Album o „Ponurym” opublikowany

26.10.2012 r. został opublikowany album fotograficzno-dokumentalny autorstwa Marka Jedynaka, Wojciecha Königsberga oraz Szczepana Mroza. Publikacja pt. Major Jan Piwnik „Ponury” (1912-1944). W 100. rocznicę urodzin liczy 158 stron w twardej oprawie, wypełnionych rozbudowanym biogramem Piwnika, unikatowymi zdjęciami z różnych okresów jego życia, fotokopiami dokumentów archiwalnych oraz współczesnymi fotografiami miejsc związanych z legendą majora „Ponurego”. W dużej części są to materiały niepublikowane.

Ośrodek opatowski Zrzeszenia WiN

Losy konspiracji niepodległościowej na Kielecczyźnie wciąż kryją wiele tajemnic. Dotychczas prowadzone badania na ten temat pozwoliły przedstawić najważniejsze i często ogólne ustalenia w skali regionu. Dzieje poszczególnych oddziałów i struktur II konspiracji nadal czekają na swoich badaczy. Analizując powojenne losy żołnierzy "Ponurego" i "Nurta" natrafiłem także na Ich udział w podziemiu antykomunistycznym.
  

O efektach moich dotychczasowych ustaleń i działalności Ośrodka Opatowskiego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" opowiem 10 listopada br. w Opatowie podczas ogólnopolskiej konferencji naukowej z okazji rocznicy 730-lecia uzyskania praw miejskich pt. Opatów. Historia i polityka. Już dzisiaj serdecznie zapraszam. Program konferencji w rozszerzeniu posta.
  

Filmy wokół Wykusu

Na prośbę naszych Czytelników informujemy, w jaki sposób można zdobyć filmy związane z historią Wykusu, nakręcone przy współpracy TV Starachowice i Stowarzyszenia Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt". Dokumenty te nie znajdują się w sieci. Z uwagi na szacunek dla pracy Autorów, nakładu czasu i środków finansowych (wszystkie produkcje powstały społecznie, non profit) może i lepiej, że nie znalazły się dotychczas w Internecie. Filmy nie mają wygórowanej ceny, a każdy zgromadzony grosz z pewnością pozwoli na udokumentowanie kolejnych niezwykłych losów żołnierzy Armii Krajowej z Gór Świętokrzyskich.

Cichociemni w medalierstwie

Pierwszy projekt
Znaku Spadochronowego

"Zatwierdzam Znak Spadochronowy w kształcie spadającego do walki orła.
... Chcemy, by orły naszych sztandarów zwycięsko spadały na wroga,
zanim spoczną na swej oswobodzonej ziemi.” Naczelny Wódz

(-) Sikorski gen. broni

Tymi słowami w rozkazie z dnia 20 czerwca 1941 r. Naczelny Wódz Władysław Sikorski ustanowił Znak Spadochronowy. Pierwszy „spadający orzeł” był autorstwa grafika Mariana Walentynowicza, znanego polskim dzieciom autora rysunków do Koziołka Matołka. Orzeł ten był skopiowany z okładki książki zaprojektowanej przez Mariana Walentynowicza, a wydanej podczas II wojny światowej Ziemia gromadzi prochy. I choć obecnie używany Znak Spadochronowy Armii Krajowej (tzw. Znak Cichociemnych) różni się od pierwowzoru wprowadzanymi 20 listopada 1944 r. i 5 lutego 1954 r. zmianami to „spadający do walki orzeł” do dnia dzisiejszego jest symbolem wyszkolenia spadochronowego nie tylko Cichociemnych, ale także żołnierzy wojsk powietrzno-desantowych Wojska Polskiego oraz formacji specjalnych.

  

Telewizyjna premiera filmu o „Ponurym”

26 października 2012 r., o godz. 18.00 na antenie Telewizji Starachowice wyemitowany zostanie film dokumentalny pt. „…aż po kres życia” zrealizowany z okazji 100. Rocznicy urodzin majora Jana Piwnika „Ponurego”. Obraz autorstwa Szczepana Mroza – Prezesa Stowarzyszenia Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury—Nurt” oraz Michała Tamiołło z TV Starachowice zawiera wiele niepublikowanych do tej pory materiałów archiwalnych oraz niezwykle ciekawe relacje ostatnich żyjących podkomendnych majora „Ponurego”.

Dokumenty Polskiego Państwa Podziemnego 1939-1945

Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej i Fundacja Polskiego Państwa Podziemnego w dniach 24-25 października 2012 r. organizują w Warszawie ogólnopolską konferencję naukową pn. Dokumenty Polskiego Państwa Podziemnego 1939-1945.
  
W drugim dniu obrad po godz. 12.00 wystąpię z referatem Dokumenty do dziejów Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" i I batalionu 2 pułku piechoty Legionów AK "Nurta" (1943-1945). Mój referat będzie podsumowaniem pierwszego etapu badań, o których więcej mogą Państwo przeczytać w zakładce Edycja źródeł 1943-1945.

    

Uroczystości w Olesznie i Chotowie

Grób Szwieców

Dzisiaj minęła 69. rocznica śmierci ppor. cc. Waldemara Szwieca "Robota" i jego żołnierzy. Zginęli nad ranem 14 października 1943 r. w obławie przeprowadzonej przez niemiecką żandarmerię, próbując wydostać się z Wielkiej Wsi i przebić do dającego schronienie lasu. Niemieckie kule dosięgnęły ich na ostatnich metrach, na skraju lasu.

Chciałbym tym razem poruszyć inną kwestię. Podczas tegorocznych uroczystości "Koneckiego Września" opowiadałem o nieznanych losach Waldemara Szwieca i Jego rodziny. Wówczas niewiele wiedziałem o ostatnich latach życia rodziców "Robota". Dzisiaj chciałbym przedstawić tę kwestię dokładniej.

Działalność charytatywna duchowieństwa w Generalnym Gubernatorstwie (1939-1945)

Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach zaprasza na promocję najnowszej książki dr. Jerzego Gapysa pt. Działalność charytatywna duchowieństwa w Generalnym Gubernatorstwie (1939-1945).

Spotkanie z autorem i dyskusja odbędzie się w środę 10 października o godzinie 17.30 w Ośrodku Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach przy ul. Zamkowej 3. Wydarzenie to będzie pierwszym z cyklu comiesięcznych spotkań z książką historyczną.

Obrona doktoratu o Środowisku "Ponury"-"Nurt"

Dziekan i Rada Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach informują, że w dniu 11.10.2012 r. o godz. 13.30 w budynku Rektoratu przy ul. Żeromskiego 5, w sali portretowej (I piętro) odbędzie się publiczna dyskusja nad rozprawą doktorską mgr. Marka Jedynaka.

Temat rozprawy:

  

Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury"-"Nurt (1957–1989)

Partyzancka Droga Krzyżowa na Wykusie

Hufiec ZHP w Starachowicach im. Stanisława Staszica, w tym 17 DH im. Ludmiły Stefanowskiej "Zjawy" i 2 DH im. gen. Mariana Langiewicza oraz Koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Starachowicach zapraszają na Partyzancką Drogę Krzyżową na Wykusie, która odbędzie się tradycyjnie 28 października br.

Nad uroczystościami honorowy patronat i opiekę duchową objął ks. dziekan Józef Domański.

  

Szczegółowy program w rozwinięciu posta.

W Radiu Zachód o Janie Piwniku

27 września 2012 r. byłem gościem zielonogórskiego oddziału „Polskiego Radia”. Podczas „Popołudniówki Radia Zachód”, prowadzonej przez redaktora Artura Steciąga, opowiadałem o nagrodzie im. prof. Tomasza Strzembosza za „Drogę Ponurego” oraz obchodach 100. rocznicy urodzin majora Jana Piwnika.

Album, film o "Ponurym" i IV Marsz Pamięci

31 sierpnia b.r. przypadła setna rocznica urodzin mjr. Jana Piwnika "Ponurego". Z tej okazji trzej przedstawiciele Stowarzyszenia Pamięci "Ponury"–"Nurt" w osobach: Marek Jedynak, Wojciech Königsberg oraz Szczepan Mróz zaprezentowali wersję próbną albumu, który powstał ich staraniem w 100. rocznicę urodzin Komendanta „Ponurego”. Album ten już we właściwej oprawie ukaże się niebawem.
   
Również z okazji urodzin "Ponurego" Szczepan Mróz - Prezes Stowarzyszenia Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich "Ponury"-"Nurt" wraz z Michałem Tamioło z TV Starachowice postanowili stworzyć film o Janie Piwniku. 14 września w Starachowickim Centrum Kultury w Starachowicach odbyła się jego uroczysta premiera. Dzień później miłośnicy ponurowskiej legendy wzięli udział w IV Marszu Pamięci, który odbył się na Wykusie.

Quiz o "Ponurym", "Nurcie" i ich żołnierzach

Quiz w 100. rocznicę urodzin "Ponurego"
Wykus 16 VI 2012 r.

Harcerze ze Świętokrzyskiego Obwodu Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej przy wsparciu Ministerstwa Obrony Narodowej zrealizowali projekt W 100-lecie urodzin Komendanta "Ponurego".

   

Jednym z zamierzeń projektu było opracowanie i udostępnienie w Internecie quizu na temat historii Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" i I batalionu 2 pp Leg. AK "Nurta". Przed Państwem 30 niezbyt trudnych pytań.

Swoją wiedzę o żołnierzach z Wykusu można sprawdzić TUTAJ.
   

Kapelani u "Ponurego" i "Nurta"

W dzisiejszym "Echu Dnia" (12.09.2012 r., nr 212) w artykule Zabrali z Kielc, dali do Skarżyska przeczytałem, że Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej wzbogaciło się o nowe eksponaty, w tym o szaty liturgiczne ks. Antoniego Pałęgi ps. "Ager", który rzekomo miał być kapelanem Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury".
  
Chciałbym tym samym zdementować informację zamieszczoną w "Echu Dnia". Ks. Antoni Pałęga "Ager" nie był nigdy kapelanem oddziałów "Ponurego" i "Nurta". Pełnił swoją służbę prawdopodobnie w Podobwodzie AK Skarżysko-Kamienna "Morwa", stąd też jego udział w poświęceniu partyzanckiego cmentarza w lesie za Skarżyskiem-Pogorzałym.
  

Kto zatem sprawował posługę kapłańską w Zgrupowaniach Partyzanckich AK "Ponury" i I batalionie 2 pułku piechoty Legionów AK "Nurta"? Księży kapelanów było kilku, w zależności od terenu, na którym operowały oddziały:

Droga "Ponurego" nagrodzona

11 września 2012 r. w Muzeum Powstania Warszawskiego odbyła się uroczystość wręczenia kolejnej, już czwartej Nagrody im. prof. Tomasza Strzembosza dla autora najlepszej książki dotyczącej najnowszej historii Polski.

  

Jury nominowało do tegorocznej nagrody pięć spośród wszystkich zgłoszonych książek, ale ostatecznie przyznało dwie równorzędne pierwsze nagrody po 10 tys. złotych za książki: Droga "Ponurego". Rys biograficzny majora Jana Piwnika, Wojciecha Königsberga i "Kto wyrąbie więcej ode mnie?" - współzawodnictwo pracy robotników w Polsce w latach 1947-1955, dr. Huberta Wilka.

Serdecznie gratulujemy!

IV Marsz Pamięci i 100. rocznica urodzin "Ponurego"

Stowarzyszenie Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury"-"Nurt" ma zaszczyt zaprosić na uroczyste obchody 100. rocznicy urodzin mjr. Jana Piwnika "Ponurego".

Impreza odbędzie się w dniach 14-15 września br. Szczegółowy program w rozszerzeniu wiadomości.

Major Jan Piwnik "Ponury" (1912-1944). W stulecie urodzin

Stowarzyszenie Siekierno Nasza Ojczyzna, Radny Okręgu Leśna-Siekierno oraz Dyrekcja Szkoły Podstawowej w Leśnej zapraszają do Szkoły Podstawowej w Leśnej w dniu 8 września 2012 r. o godz. 17.00 na uroczystość z okazji 100. rocznicy urodzin mjr. Jana Piwnika "Ponurego".

Nominacje do Nagrody im. Tomasza Strzembosza 2012

We wtorek, 11 września 2012 r. o godz. 15.00 w Muzeum Powstania Warszawskiego (ul. Grzybowska 79) w Warszawie nastąpi rozstrzygnięcie IV edycji konkursu o Nagrodę im. prof. Tomasza Strzembosza przyznawanej dla autora najlepszej książki dotyczącej najnowszej historii Polski (od wybuchu II Wojny Światowej do 1989 roku).

  

Jury konkursu, obradujące w składzie: prof. dr hab. Tomasz Szarota (Przewodniczący), Irena Lasota, prof. dr hab. Andrzej Paczkowski, prof. dr hab. Wojciech Roszkowski, prof. dr hab. Wojciech Materski, dr hab. Marek Wierzbicki (Sekretarz Nagrody) do tegorocznej nagrody nominowało 5 spośród 15 nadesłanych książek (kolejność przypadkowa):

"Halny" Honorowym Obywatelem Miasta Starachowic

Wojewoda Świętokrzyski
Bożentyna Pałka-Koruba
i Zdzisław Rachtan "Halny"

31 sierpnia 2012 r., w 100. rocznicę urodzin mjr. Jana Piwnika "Ponurego", Rada Miejska Starachowic przyznała Seniorowi Środowiska "Ponury"-"Nurt" - ppor. cz.w. Zdzisławowi Rachtanowi "Halnemu" tytuł Honorowego Obywatelstwa Miasta Starachowice.
  

W uzasadnieniu uchwały Rady Miejskiej Starachowic nr VIII/3/2012 w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Starachowice ppor. cz.w. Zdzisławowi Rachtanowi ps. „Halny” możemy przeczytać:

100 lat Jana Piwnika

 

por. Jan Piwnik "Ponury" jako cichociemny.
(fot. ze zbiorów Kwatery majora "Ponurego"
w Janowicach).

31 sierpnia 2012 r., o godz. 3 nad ranem mija dokładnie 100 lat od narodzin mjr Jana Piwnika „Ponurego”, jednego z najsłynniejszych cichociemnych – spadochroniarzy Armii Krajowej, legendarnego dowódcy partyzanckiego z Gór Świętokrzyskich i Nowogródczyzny. Z tej okazji zapraszam do zapoznania się z biogramem tej niesłychanie barwnej postaci, która mimo, że stała się legendą już za życia, dla wielu osób pozostaje postacią nieznaną.

100. rocznica urodzin "Ponurego"

31 sierpnia br. przypada setna rocznica urodzin mjr. cc. Jana Piwnika "Ponurego", Komendanta Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury". 

Z tej okazji już jutro specjalny rocznicowy wpis. Dziś zaś zapraszam do śledzenia razem z nami doniesień prasowych na temat jubileuszu. Linki do poszczególnych artykułów znajdą Państwo w dalszej części wiadomości. Uzupełniać je będziemy na bieżąco.

"Czarka" i "Agaton"

Zainteresowani historią Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" z pewnością znają postać "cichociemnego" por. Jana Rogowskiego "Czarki". Z por. cc. Janem Piwnikiem "Ponurym" zdobył więzienie w Pińsku, następnie poszedł z nim w Góry Świętokrzyskie. Tutaj pełnił funkcję dowódcy 1 plutonu "warszawskiego" II Zgrupowania ppor. cc. Waldemara Szwieca "Robota". Ranny w rękę zmuszony został opuścić oddział. Przeniósł się do Warszawy, gdzie został szefem Bazy Zaopatrzenia Terenu krypt. "Start IV", odpowiadającej za dostawy dla Kierownictwa Dywersji "Kedywu" Okręgu Kielecko-Radomskiego. 3 stycznia 1944 r. został zadenuncjowany przez agenta Gestapo ps. "Garibaldi" (Jerzy Wojnowski "Motor" - kolega z akcji w Pińsku). Zginął w 1944 r. w więzieniu Gestapo w Radomiu.

Konecki Wrzesień 2012

W dniach 1–2 września 2012 r. w Końskich odbędą się uroczyste obchody „Koneckiego Września”, poświęcone mieszkańcom Ziemi Koneckiej poległym i pomordowanym w czasie II wojny światowej na wszystkich frontach w kraju i poza jego granicami.
  

Uroczystości „Koneckiego Września” zainicjowane zostały w 1984 r. przez weteranów działających nieoficjalnie od 1957 r. w Środowisku Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury”–„Nurt”. Pierwotnie spotkania upamiętniać miały zdobycie Końskich przez II Zgrupowanie ppor. cc. Waldemara Szwieca „Robota”. Nocą 31 sierpnia / 1 września 1943 r. 64-osobowy oddział opanował powiatowe miasto bronione przez niemal dwutysięczny garnizon niemiecki. W akcji zdobyto zaopatrzenie na nadchodzącą zimę i wykonano wyroki śmierci na konfidentach. Po 1989 r. „Konecki Wrzesień” został uznany przez miejscowe władze samorządowe za oficjalne święto Miasta i Gminy Końskie.

Msze Święte w intencji Jana Piwnika

31 sierpnia 2012 roku przypada 100. rocznica urodzin majora Jana Piwnika „Ponurego”, „Donata”, „Jasia”. Z tej okazji rodzina majora ufundowała Msze Święte za spokój Jego duszy. Pierwsza zostanie odprawiona w sobotę 1 września o godz. 18.00 w kościele pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika w Mominie. Natomiast druga w niedzielę 2 września o godz. 11.45 w Opactwie Cysterskim w Wąchocku.

Rocznice wybuchu Powstania Warszawskiego w medalierstwie

Miały być medale związane z Wykusem, miał być szybko kolejny tekst, ale z powodu nawału zajęć nie udało się, ale jak mówią, co się odwlecze... Tekst o medalach związanych z Wykusem w dużej części jest już gotowy, więc kolejne nasze spotkanie niebawem. Mam nadzieję, że wszyscy Państwo zrozumieją, że ze względu na niedawno minioną 68. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego przedstawię medale, które upamiętniają kolejne rocznice wybuchu Powstania. Niektóre z prezentowanych medali przedstawiłem już w poprzednim tekście, ale by ukazać wszystkie z posiadanych, kilka pozwolę sobie przedstawić po raz drugi.

Choć dziś, szczególnie dla młodych ludzi znających muzeum Powstania Warszawskiego i coroczne obchody rocznicowe, może wydać się to nieprawdopodobne, ale przez wiele lat Powstanie Warszawskie i pamięć o nim była tematem zakazanym. Brak było nie tylko oficjalnych obchodów czy pomników, ale także i sztuka medalierska nie mogła uczcić Powstania Warszawskiego i jego uczestników.

Zmarł ostatni żołnierz z Westerplatte

Dzisiaj cały kraj obiegła smutna wiadomość. Zmarł mjr Ignacy Skowron, żołnierz 4 pułku piechoty Legionów z Kielc. Od 31 marca 1939 r., wraz z rzutem ze swojej jednostki, pełnił służbę w polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Od 1 do 7 września 1939 r. walczył w jej obronie z przeważającymi siłami III Rzeszy Niemieckiej.

Warto w tym momencie przypomnieć, że w szeregach Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" także walczył jeden z obrońców Westerplatte. Był nim strz. Stanisław Dróżdż ps. "Klumpiarz", "Kaptur" służący w plutonie por. Jerzego Oskara Stefanowskiego "Habdanka" w I Zgrupowaniu.

Edycja źródeł - apel

Nim przejdę do bardzo ważnego apelu, chciałbym powiedzieć, że zbliża się finał pierwszej części prac nad edycją źródeł do dziejów Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury". Ze względu na ilość i różnorodność odnalezionych materiałów, postanowiłem dokumenty wydać w dwóch osobnych tomach. Pierwszy poświęcony będzie funkcjonowaniu oddziałów pod dowództwem por. cc. Jana Piwnika "Ponurego", ale zakończy się na ostatnich papierach związanych z tzw. aferą "Motora".

  

Tom drugi zaś dotyczyć będzie działalności Oddziału Partyzanckiego a następnie I batalionu 2 pułku piechoty Legionów AK por./mjr. cc. Eugeniusza Kaszyńskiego "Nurta". Planuję zawrzeć wszystkie pozostałe dokumenty z 1944 r., a także te z 1945 r. związane z rozwiązaniem i likwidacją struktur Armii Krajowej oraz działalnością oficerów batalionu aż do ich ucieczki z Kraju.

Żeby wszystko mogło szczęśliwie się zakończyć, potrzebna jest mi pomoc. Stąd też do zainteresowanych kieruję nietypową ofertę. Szczegóły w dalszej części posta.
   

Z wizytą u państwa Zahorskich czyli weekend u najpogodniejszego Ponuraka

Jak już wielu z Was wie, na wrzesień Szczepan kręci film upamiętniający postać „Ponurego”. I tak jeździ po Polsce utrwalając wspomnienia o komendancie tych, którzy jeszcze są wśród nas. Tak się złożyło, że Ten, który do powiedzenia ma najwięcej, bo i był najbliżej dowódcy, mieszka na drugim krańcu Polski, w malutkim i spokojniutkim Donatowie. Na tyle daleko, że licznik w samochodzie zamknął nam się w niedzielę wieczorem na 1120 km. Ale do niedzieli to jeszcze mamy daleko...

Naukowcy od "Ponurego" i "Nurta"

Przeglądając swoją pracę doktorską o Środowisku Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt" zauważyłem, że zabrakło mi w niej bardzo ważnego świadectwa. Mianowicie, nie opisałem dokładnie losów weteranów AK, którzy związali się nauką polską. Nadrobiłem już to niedopatrzenie, nanosząc stosowne poprawki w wersji przygotowywanej do druku*). Czytelników zaś zapraszam do zapoznania się z sylwetkami partyzantów, którzy po 1945 r. uzyskali stopnie naukowe.

Michniów 2012

Dyrektor Muzeum Wsi Kieleckiej zaprasza na uroczyste obchody 69. rocznicy pacyfikacji Michniowa, które odbędą się w Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie w dniach 12-13 lipca 2012 r.

   

W ciągu dwóch dni 12 i 13 lipca 1943 r. niemieckie oddziały policyjne spaliły całą wieś oraz wymordowały 204 osoby: 104 mężczyzn - w większości spalonych żywcem, 53 kobiety i 47 dzieci, z których aż dziesięcioro miało mniej niż 10 lat. Najmłodszą ofiarą pacyfikacji był dziewięciodniowy Stefanek Dąbrowa, wrzucony przez niemieckiego żandarma do płonącej stodoły.

Biała Noc w kieleckim IPN

29 czerwca większość kieleckich muzeów i archiwów weźmie udział w Święcie Kielc, otwierając swoje wnętrza dla chętnych na nocne zwiedzanie. Od godziny 17.00 do 24.00 na wszystkich zainteresowanych oczekiwać będą również pracownicy Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach. Zarówno dzieci, jak i dorośli znajdą dla siebie coś interesującego. Szczegóły w rozszerzeniu newsa.

Wzgórze Zamkowe w Kielcach

22 czerwca oficjalnie otwarte zostało Wzgórze Zamkowe w Kielcach. Nowa instytucja publiczna mająca swoją siedzibę w byłym więzieniu przy ul. Zamkowej. Od 2008 do 2012 r. trwały prace przy remoncie i gruntownej modernizacji powięziennego kompleksu. Podczas prac budowlanych wyburzono północne skrzydło z bramami główną i gospodarczą (przez tą drugą oddziały pod dowództwem kpt. Antoniego Hedy „Szarego” wdarły się nocą 4/5 sierpnia 1945 r. do więzienia, uwalniając ok. 350 więźniów). Dokonano także modernizacji wnętrz na potrzeby nowych podmiotów. W zachodnim skrzydle mieści się obecnie Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej, we wschodniej i południowej – Design Centrum Kielce (ośrodek wzornictwa artystycznego).

  

Partyzancki biwak rodzinny na Wykusie

Drodzy Przyjaciele! Nieraz jedziemy tym samym pociągiem, tramwajem czy metrem nie zdając sobie nawet sprawy, kto obok nas stoi. Przez wykusowe spotkania przewinęło się już wiele pokoleń harcerskich. Warto szukać okazji do międzypokoleniowych spotkań. Z myślą o byłej i obecnej harcerskiej braci jak również o wszystkich zaprzyjaźnionych rodzinach, dla których Wykus jest czymś więcej niż dziwnie brzmiącą nazwą (a może łacińskim wyrazem), chcemy zorganizować Partyzancki biwak rodzinny. Nie zabraknie wspaniałych atrakcji dla najmłodszych, harcerskiego ducha, poszukiwania śladów historii i okazji do rozmów w kręgu przyjaciół.

Koko koko Wykus spoko! :)

Tegoroczne uroczystości na Wykusie i w Wąchocku stoją pod pewnym względem w cieniu Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej. W sobotę 16 czerwca o godz. 20.45 reprezentacja Polski zmierzy się z drużyną Czech. Mecz na stadionie we Wrocławiu będą śledzić miliony kibiców. Być może kilka osób zastanawiało się już, czy zdąży dotrzeć z Wykusu do "cywilizacji", by kibicować Naszym. Gdyby to nie było wykonalne, proponuję sięgnąć do historii.

Wykład o Janie Piwniku w Radomiu

15 czerwca 2012 r. o godz. 17.00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Radomiu podczas spotkania Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” wygłoszę wykład pt. „Jan Piwnik ps. "Ponury" – nie tylko partyzant”. Moim celem jest podkreślenie, że życie Jana Piwnika obfitowało w wiele interesujących momentów nie związanych z działalnością partyzancką, które także są warte uwagi.

Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” powstał w Warszawie w początkach stycznia 2002 r. z inicjatywy Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (ŚZŻAK) przy współpracy Instytutu Pamięci Narodowej-Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (IPN-KŚZpNP). Jego zadaniem jest zapoznawanie członków i sympatyków oraz szerokich kręgów społeczeństwa, w tym młodzieży, z opartą na rzetelnych podstawach naukowych wiedzą historyczną o losach państwa i społeczeństwa polskiego w latach okupacji i powojennego zniewolenia. W Polsce działa 28 klubów.

Grób Ludmiły Stefanowskiej "Zjawy"

Na południe od polany na Wykusie, przy brukowanej drodze do Siekierna znajduje się mogiła Ludmiły Stefanowskiej "Zjawy". Łączniczka Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" poległa 28 października 1943 r. podczas III obławy prowadzonej przez Niemców przeciwko oddziałom por. Jana Piwnika. Po wojnie "Zjawa" została ekshumowana, a Jej doczesne szczątki złożone zostały na cmentarzu partyzanckim w Kielcach. Leśna mogiła jednak pozostała i do dzisiaj stanowi miejsce pamięci po dzielnej dziewczynie, członkini Armii Krajowej. Tym bardziej cieszy nas wszystkich wiadomość, którą przysłał nam Szczepan Mróz, Prezes Stowarzyszenia Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt":
   

Dziś zakończyłem prace przy grobie „Zjawy”. Uzupełniłem, a właściwie wymieniłem zdjęcie oraz odnowiłem kapliczkę na brzozie przy grobie. Poprzedni wizerunek był już mocno zniszczony, dlatego postanowiłem założyć nowy z Matką Bożą Bolesną z Wykusu.

Wykus 2012 - program

Tegoroczna koncentracja Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury"-"Nurt" odbędzie się w dniach 15-17 czerwca 2012 r. W tym roku przypada 55. rocznica powstania Środowiska i 100. rocznica urodzin mjr. cc. Jana Piwnika "Ponurego". Z tego też powodu organizatorzy (Środowisko "Ponury"-"Nurt" i Obwód Świętokrzyski Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej) wzbogacili program o wydarzenia, które odbędą się w piątkowe dopołudnie.

Nad uroczystościami honorowy patronat objęli: Minister Spraw Wewnętrznych, Komendant Główny Policji, Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej, Wojewoda Świętokrzyski, Marszałek Województwa Świętokrzyskiego oraz Prezydent Kielc.

Szczegółowy program zamieszczamy w dalszej części posta.