Śladami "Robota" po Ziemi Koneckiej. Przewodnik

Z okazji obchodów "Koneckiego Września" - uroczystości zainicjowanej w 1984 r. przez podkomendnych por. "Ponurego" z II Zgrupowania "Robota" - mamy dla Czytelników bloga niespodziankę. Za zgodą autora, Pana Józefa Kazimierza Wroniszewskiego ps. "Konrad" (żołnierza II Zgrupowania, Honorowego Obywatela m. Końskie), specjalnie dla wszystkich zainteresowanych walkami Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury" udostępniamy w internecie broszurę wydaną pod koniec lat osiemdziesiątych XX w. pt. Śladami "Robota" po Ziemi Koneckiej. Przewodnik [1].

   

Broszura ukazała się z okazji "Koneckiego Września". Prezentujemy Państwu jej trzecią. Pierwsza (wydana ok. 1984 lub 1985 r.) była w postaci mapy pod tym samym tytułem. Druga wydana została już jako broszura, lecz posiadała tylko 12 stron. Wydanie III było rozszerzeniem wydania II i posiadało 16 stron oraz liczne ryciny, fotografie i mapkę.

Publikacje wydawane przez Robotowców w latach osiemdziesiątych XX w. służyły przede wszystkim jako sposób na zdobycie środków finansowych na podejmowane wówczas inicjatywy upamiętnienia miejsc walk II Zgrupowania ppor. "Robota". Większość broszur sygnowanych było pieczęcią [Cegiełka na budowę znaków / pamięci żołnierzom "Ponurego"]. Ślady działalności Robotowców na Ziemi Koneckiej można dziś znaleźć na terenie gminy Końskie i Stąporków w postaci dużych głazów z krzyżami i tablicami pamiątkowymi, stojących w miejscach walk w 1943 roku.

Opisując okoliczności wydania prezentowanej broszury, należy zwrócić uwagę na jeszcze dwa aspekty. Po pierwsze wydana została anonimowo, choć dziś wiadomo, że jej autorem był Józef Kazimierz Wroniszewski ps. "Konrad". W Polsce Ludowej pisanie o akowcach nie było mile widziane. Tym bardziej, że broszura ukazała się w obiegu bezdebitowym (bez zgody cenzury). Kolportowano i sprzedawano ją podczas uroczystości kościelnych. Tu władze administracyjne miały ograniczone pole manewru, co pozwalało na rozwój działalności opozycyjnej. To właśnie Kościół katolicki i parafia św. Mikołaja w Końskich stała się oparciem dla Robotowców i ich uroczystości, która w latach osiemdziesiątych XX w. gromadziła tysiące ludzi.

Drugą kwestią jest miejsce i rok wydania. Z dużym prawdopodobieństwem można przypuszczać, że broszura wydrukowana została w drukarni "Kuriera Polskiego" w Warszawie. Dziennikarzem tej gazety był Janusz Skalski ps. "Lin", lider środowiska Robotowców. Autor broszury do dziś jednak nie zdradził miejsca i okoliczności wydania przewodnika. Konspiracja i wzajemne zobowiązania w środowisku podziemnych drukarni wciąż jak widać obowiązują. Tym bardziej warto przeczytać prezentowany przewodnik, a następnie wybrać się na wrześniową wycieczkę Śladami "Robota" po Ziemi Koneckiej.

Aby pobrać przewodnik kliknij TUTAJ.

____________________

Przypisy:

[1] [Józef Kazimierz Wroniszewski], Śladami "Robota" po Ziemi Koneckiej. Przewodnik, mps powielany, [Warszawa ok. 1986-1988 r.]